ITC / News / Narodowe Centrum Nauki / Wymiana kulturowa międzywojennych ugrupowań awangardy literacko-artystycznej z Polski, Belgii i Holandii

Wymiana kulturowa międzywojennych ugrupowań awangardy literacko-artystycznej z Polski, Belgii i Holandii

Wymiana kulturowa międzywojennych ugrupowań awangardy literacko-artystycznej z Polski, Belgii i HolandiiAgnieszka.Rajdaśr., 01/12/2021 - 11:53 Kod CSS i JS */

Tematem projektu była wzajemna mobilność kulturowa pomiędzy międzywojennymi ugrupowaniami awangardy literacko-artystycznej z Polski, Belgii i Holandii. Analizę i opis złożonej historii bezpośrednich relacji oraz procesów wymiany, absorbcji i adaptacji założeń programowych, estetycznych oraz artystycznych pomiędzy obranymi ośrodkami oparłem na obszernym korpusie badawczym, na który składają się polsko-, niderlandzko-, francusko- i niemieckojęzyczne czasopisma, publikacje i korespondencja, zebrane w kilkudziesięciu europejskich i amerykańskich archiwach. Jako studium przypadku modernistycznej mobilności kulturowej, zrekonstruowałem i przeanalizowałem dwukierunkowe procesy transferu i wymiany kulturowej dopełniając w ten sposób historiograficzny obraz relacji pomiędzy Polską a Niderlandami, w szczególności w obszarze międzywojennej awangardy literackiej, artystycznej i architektonicznej.

fot. Michał ŁepeckiAnalizowane czasopisma awangardowe, np. Zwrotnica, Blok, Praesens, De Stijl, Het Overzicht, 7 Arts oraz ich przedstawiciele tworzyli wyjątkową ponadnarodową sieć przywodzącą na myśl współczesne media społecznościowe, ich dynamikę i wielowymiarowość. W ramach tej sieci nieustannie wymieniano modernistyczne idee i innowacje prezentowane w formie założeń programowych zawartych w manifestach i innych tekstach o charakterze krytyczno-literackim, a jednocześnie – i nierozerwalnie – pod postacią nowych rozwiązań formalno-estetycznych w malarstwie, rzeźbie i architekturze. Wyjątkowy charakter sieci awangardy, wykraczającej poza granice państw i gatunków, pociągnął za sobą konieczność interdyscyplinarnego i nowatorskiego podejścia do badań i osadzenia ram projektu na pograniczu literaturoznawstwa, historii sztuki i architektury oraz nauk społecznych.

W projekcie zrekonstruowałem  i opisałem bezpośrednie związki pomiędzy poszczególnymi artystami, ugrupowaniami i czasopismami o polskim, belgijskim i holenderskim rodowodzie, ukazując znacząco większą niż dotychczas zakładano intensywność dwukierunkowej wymiany między nimi. Analiza tekstów o charakterze programowym publikowanych w tychże czasopismach wskazała na istotne związki i podobieństwa pomiędzy nimi, co świadczy o istotnej spójności i wyjątkowej dynamice międzywojennej sieci awangardy, przekraczającej bariery natury językowej, kulturowej czy geograficznej. Analiza tekstów kultury o charakterze wizualnym, tj. reprodukcji dzieł sztuki i architektury publikowanych w przedmiotowych czasopismach, ukazała kolejny wymiar polsko-belgijskiej i polsko-holenderskiej mobilności kulturowej, tj. dwutorowość wymiany także w tym obszarze.

fot. Michał ŁepeckiWyniki badań przeprowadzonych w ramach projektu przedstawione zostały między innymi w  monografii pt. Cultural Mobility in the Interwar Avant-garde Art Network: Poland, Belgium and the Netherlands wydanej nakładem wydawnictwa Routledge, kilku artykułach naukowych oraz podczas wystąpień konferencyjnych i wykładów gościnnych m.in. na paryskiej Sorbonie, na Uniwersytecie Harvarda, w Muzeum Kassak w Budapeszcie czy w Muzeum Sztuki w Łodzi. Rezultaty projektu zaprezentowano także w ramach wystawy "Organizatorzy życia. De Stijl, polska awangarda i design" zorganizowanej w łódzkim Muzeum Sztuki, którą otwierała praca mojego autorstwa prezentująca siatkę powiązań pomiędzy przedstawicielami polskiej oraz holenderskiej awangardy.

Tytuł projektu - pełny Wzajemne związki i wymiana kulturowa w ramach konstruktywistycznej sieci awangardy w Polsce, Flandrii i Holandii w latach dwudziestych XX wieku. Studium przypadku modernistycznej mobilności w międzywojennej Europie Projekt - grupa nauk HS Projekt - panel HS2 Konkurs - typ konkursu PRELUDIUM Konkurs - nazwa i edycja PRELUDIUM 7 Konkurs - data ogłoszenia konkurs 17 marca 2014 r. Kierownik - imię i nazwisko dr inż. arch. Michał Wenderski Kierownik - jednostka Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Kierownik - dodatkowe informacje

Niderlandysta, tłumacz i architekt, adiunkt na Wydziale Anglistyki UAM w Poznaniu, gdzie zajmuje się badaniem wzajemnych wpływów i zależności pomiędzy twórcami z Polski, Holandii i Belgii w obszarze literatury, sztuki oraz architektury. Autor szeregu publikacji poświęconych takim zagadnieniom jak osadnictwo olęderskie w Polsce, międzywojenna awangarda literacko-artystyczna, czy zimnowojenna wymiana kulturalna między Polską a Holandią. Obecnie kieruje projektem OPUS „Sztuka a polityka: polsko-holenderska wymiana kulturalna w okresie zimnej wojny (1945-1989) w obliczu polityki zagranicznej”.

Kierownik - zdjęcie Projekt - zdjęcie główne Projekt - zdjęcie główne TOP 95%

Narodowe Centrum Nauki
01.12.2021 10:53
09.12.2021 12:17