ITC / Struktura / Zakłady / Zakład Racjonalnego Użytkowania Energii / Historia ZRUE

Historia ZRUE

Historia 

Zakład Racjonalnego Użytkowania Energii został utworzony z samym początkiem 2014 roku (na podstawie Zarządzenia nr 47/2013 Rektora PW z dnia 19 listopada 2013 r.). W istocie, fakt powstania polegał jedynie na zmianie nazwy już istniejącego Zakładu Pomp, Napędów i Siłowni. W "nowo-nazwanym" Zakładzie znaleźli się ci sami pracownicy, oddający się z pasją i olbrzymim zaangażowaniem pracy dydaktycznej oraz naukowej. To wszytko ramach tych samych dziedzin, wiążących się z profilem Zakładu, aktywnie i perspektywicznie dostosowującym się do współczesnych i przyszłościowych wyzwań cywilizacyjnych. Kierownictwo Zakładu objął prof. dr hab. inż. Tadeusz Skoczkowski. Zmiana nazwy Zakładu wynikała z coraz wyraźniejszego koncentrowania się działalności prowadzonej przez jego pracowników - zarówno o charakterze naukowym jak i dydaktycznym - wokół problematyki poświęconej zwłaszcza efektywności energetycznej, a także ograniczaniu strat energii oraz optymalnemu gospodarowaniu zasobami energetycznymi. Tematyka ta pojawiała się w pracach poświęconych zarówno układom pompowym, systemom ciepłowniczym i elektroenergetycznym, również związanych z nowoczesnymi źródłami energii i inteligentnymi sieciami (instalacjami) energetycznymi. Wspólnym mianownikiem prowadzonej w Zakładzie działalności stała się więc racjonalizacja użytkowania energii. Jest to szersze spojrzenie na coraz popularniejszą problematykę efektywności energetycznej.

Powstanie Zakładu, funkcjonującego do końca 2013 roku pod poprzednią nazwą, jako Zakład Pomp, Napędów i Siłowni (Zakład PNiS), można datować na rok 2000. Wówczas nastąpiło (na podstawie Zarządzenia Rektora PW nr 14 z dnia 5 czerwca 2000 r.) jego wyodrębnienie jako nowej jednostki z dużego Zakładu Maszyn i Urządzeń Energetycznych (Zakładu MUE). Korzenie prowadzonej przez Zakład działalności na Politechnice sięgają jednak roku 1922, kiedy to powstała Katedra Silników Wodnych i Pomp. Kierował nią, aż do wybuchu II wojny światowej, prof.Stanisław Zwierzchowski, światowej sławy konstruktor turbin wodnych w USA, do 1922 r. profesor na Uniwersytecie Stanowym Michigan w Ann Arbour. Po wojnie katedrą kierował doc. Mieczysław Arkuszewski do roku 1960, kiedy to, jako Zakład Maszyn i Urządzeń Energetycznych, weszła w skład Katedry Kotłów, Turbin i Pomp, przekształconej w 1970 r., w wyniku reorganizacji Uczelni, w Zakład Maszyn i Urządzeń Energetycznych. Nieformalnym Zespołem Pomp i Turbin Wodnych w tym Zakładzie kierował przez wiele lat prof. Kazimierz Jackowski. Do Zakładu PNiS przeszli też pracownicy, którzy przed włączeniem do Zakładu MiUE działali w Zakładach Gospodarki Energetycznej oraz Siłowni i Reaktorów Jądrowych, w tym grupa pracowników realizujących zadania dydaktyczne w zakresie elektrotechniki i elektroniki.

Od chwili powstania Zakładu Pomp, Napędów i Siłowni aż do przejścia na emeryturę kierował nim prof. dr hab. inż. Waldemar Jędral. Od dnia rozpoczęcia roku akademickiego 2011/2012 kierownictwo Zakładu objął prof. dr hab. inż. Tadeusz Skoczkowski.

W czasie istnienia Zakładu przybywali sukcesywnie nowi pracownicy, kolejno: prof. Tadeusz Skoczkowskimgr inż. Paweł Błaszczyk (pracownik do października 2015 r.), dr hab. Henryk Kaproń, dr inż. Sławomir Bielecki, dr inż. Krzysztof Rafał (pracownik do marca 2019 r.), mgr inż. Kamil Antoniewicz (pracownik do lutego 2019 r.) oraz dr inż. Daniel Ząbek (pracownik do września 2019 r.). W październiku 2019 r. dołączył do zespołu mgr inż. Sławomir Niespodziany (pracownik etatowy do końca 2021 roku), w październiku 2021 r. do Zakładu RUE przeszedł dr inż. Marcin Wołowicz, zaś w październiku 2022 r. dołączył mgr inż. Andrzej Manujło. Na emeryturę odeszli: dr inż. Mirosław Archutowskidr inż. Jerzy Grochowskimgr inż. Wacław Kosecki,  prof. dr hab. inż. Kazimierz Jackowski (zmarł 17.08.2012 r.),  dr inż. Zbigniew Jankowski (zmarł 26.10.2017 r.), prof. dr hab. inż. Józef Portacha (zmarł 24.01.2023 r.), ponadto prof. nzw. dr hab. Jacek Przygodzki,  dr inż. Tadeusz Tomborowski, prof. dr hab.inż. Waldemar Jędral, dr inż. Jan Szymczyk, dr inż. Alicja Zielińska, dr inż. Adam Smyk, mgr inż. Tadeusz Palimąka oraz mgr inż. Janusz Lipka, którzy nadal współpracują z zakładem. Od maja 2015 roku sprawami funkcjonowania Zakładu od strony administracyjnej, organizacyjnej i formalnej zajmuje się mgr Ewa Stefaniak.

W 2007 r. Jacek Szymczyk obronił rozprawę doktorską, w 2013 roku Henryk Kaproń otrzymał nominację na tytuł naukowy profesora, zaś w czerwcu 2015 roku Krzysztof Karaśkiewicz uzyskał habilitację. W sierpniu 2019 r. Janusz Buchoski uzyskał stopień doktora i przeszedł w zakładzie na etat dydaktyczny. We wrześniu 2020 r. Sławomir Bielecki uzyskał stopień doktora habilitowanego, była to pierwsza z Wydziału MEiL habilitacja procedowana przez Radę Naukową Dyscypliny Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka PW. W lipcu 2024 r. stopień doktora habilitowanego na mocy chwały RND IŚGiE PW uzyskał Marcin Wołowicz. Pozostali pracownicy Zakładu aktywnie prowadzą prace mające na celu zdobycie kolejnych stopni i tytułów naukowych.  

Podczas funkcjonowania Zakładu obroniono przeszło setkę prac dyplomowych inżynierskich i magisterskich, których promotorami byli jego pracownicy. Wielu pracowników Zakładu pełniło (lub pełni nadal) szereg ważnych funkcji organizacyjnych, m.in.: opiekun I -go roku, opiekun praktyk studenckich, opiekun Koła Naukowego Energetyków (lata 1970-2009), członkostwo w Senacie PW oraz Podkomisjach Senackich PW.

Zakład RUE dysponuje trzema laboratoriami: Elektrycznym, Pomp oraz Elektroniki z Techniką Mikroprocesorową, w których to Studenci Wydziału MEiL oraz zapraszani goście odbywają zajęcia dydaktyczne w ramach ćwiczeń laboratoryjnych. W laboratoriach ZRUE mogą też być wykonywane prace badawcze o charakterze naukowym lub eksperckim. W akredytowanym Laboratorium Pomp wykonywano kilkadziesiąt badań testujących pomp producentów krajowych i zagranicznych.

W roku akademickim 2014/2015 dokonano gruntownej modernizacji, działającego przy Zakładzie RUE Laboratorium Elektrycznym MEiL, doposażając je w najnowocześniejsze, certyfikowane urządzenia, mierniki oraz modele fizyczne układów. Na tak wzbogaconej bazie sprzętowej w Laboratorium Elektrycznym dokonano zmian w programie dydaktycznym Laboratorium i oddano do użytku nowe stanowiska, opracowując nowe ćwiczenia i modernizując treści dotychczas realizowanych. Laboratorium Elektryczne na Wydziale MEiL, działające przy Zakładzie RUE jest cały czas otwarte dla Studentów, zainteresowanych realizacją własnych badań z zakresu Elektrotechniki i Elektroenergetyki czy to w ramach indywidualnych czy też grupowych projektów, wykonywanych przy okazji np. prac dyplomowych, przejściowych, bądź zadań badawczych realizowanych w Kołach Naukowych. Modernizacji systematycznie podlega również baza sprzętowa w Laboratorium Elektroniki i Techniki Mikroprocesorowej. Po kilkukrotnych zmianach lokalizacji powodowanych rozbudową gmachu ITC w roku akad. 2024/25 Laboratorium Elektryczne oraz Laboratorium Elektroniki i Techniki Mikroprocesorowej zajęły nowe pomieszczenia w hali D.

W zakresie działalności naukowo-badawczej Zakład RUE lokuje się w głównym nurcie najbardziej istotnych dla kraju tematów, coraz bardziej ukierunkowując się na szeroki wachlarz zagadnień związanych z efektywnością energetyczną wszelkich procesów produkcyjnych i eksploatacyjnych w gospodarce narodowej, mających na celu racjonalizację wykorzystania energii.